Scheefwonen

Nu ik opzoek ben naar een baan, is het begrip scheefwonen – in een huis wonen dat te goedkoop is voor je inkomen – ineens weer relevant geworden.Als ik straks een baan heb, ben ik dan een scheefwoner? En is dat erg? Sommige van mijn beste vrienden zijn tenslotte scheefwoners.
Vandaag werd er weer klakkeloos negatief over scheefwoners gesproken in de Zaterdag NRC (23 mei, pagina 4, opiniestuk van Maarten Huygen over krakers). Ook vermoed ik dat mijn ouders sceptisch staan tegenover scheefwonen.
Tijd voor een tegenoffensief dus, want scheefwonen is goed!

Paul Bordewijk schreef er een paar jaar terug al over:

Op zichzelf is het opmerkelijk dat bij wonen zo’n soort norm gesteld wordt. Niemand heeft het over scheef autorijden wanneer iemand met een hoog inkomen in een oude Renault Twingo rijdt. Of over scheef eten wanneer zo iemand een patatje neemt bij de Hendo in plaats van een vier-gangendiner in het Prentenkabinet. Of over scheef met vakantie gaan wanneer hij liever in een tent op de Veluwe kampeert dan een cruise maakt naar Zuid-Amerika.

Hij betoogt dat scheefwoners juist goed voor de buurt zijn, omdat je daardoor meer inkomen spreiding in de buurt krijgt, zodat schoolkinderen kunnen zien dat werken een goed alternatief voor een uitkering is. Tevens zou het de integratie van immigranten bevorderen.
Ik ben benieuwd of er ooit kwantitatief en degelijk onderzoek gedaan is naar het effect van rijke buurtgenoten op het latere succes van kinderen. Misschien dat Steven Levitt en Steven Pinker hier meer over weten.
Ik kan me niet voorstellen dat het een meetbaar effect heeft, wanneer ik twee keer per week “hoi” zeg tegen de buurman en braaf mijn vuilnis op het juiste moment buiten zet. Misschien zit het effect hem dan in de door mij veroorzaakte afwezigheid van een potentieel extra probleemgezin?
Wellicht zou het hebben van kinderen mijn invloed veranderen? Die zouden dan namens mij met de buurt interactie hebben. Maar die heb ik niet, en in dat geval zou ik mijn huisvesting ook heroverwegen. Wat niet wil zeggen dat ik per se weg zou gaan; ik kom zelf uit een “prachtwijk” en zie dat als een voordeel.
Deze analyse is mij te wazig, dus laat ik het eens over andere boeg gooien. Daarvoor is het handig om even terug te grijpen op die auto.
Ik heb namelijk een fiets. Maar voor mijn toekomstige inkomen, zou ik eigenlijk een auto moeten nemen. En niet zomaar een auto: een hummer. Sterker nog, ik zou de sleutel in die hummer moeten laten zitten en uit pure gulheid de hele buurt er gebruik van laten maken. Vooral ‘s ochtends als de kinderen naar school (om de hoek) moeten.
Je begrijpt het al, dat zou niet heel goed zijn voor het milieu. In plaats van de fiets die ik gratis van mijn vader gekregen heb, zou ik €100.000 uit moeten geven aan die auto, plus nog eens de kosten voor 400 km per dag, 1:4 diesel,  €35.000 per jaar. En dan heb je nog onderhoud, een rijbewijs, verzekeringen en de nodige boetes (als je het doet, doe je het goed).
Dat geld levert ongetwijfeld banen op, maar niet het soort banen dat bijdraagt aan een betere wereld.
Maar goed, de woningmarkt is anders. Hoe anders? Laten we eens wat rekenen. Aanvullingen zijn zeer welkom.
Ik heb een huisgenote en ik heb straks geen recht meer op huursubsidie, dus mijn huur is dan effectief €210 per maand. Tegenstanders van scheefwonen zien liever dat ik een huis koop. Ik ga er vanuit dat de huizenprijzen heel hard gaan kelderen en ik wil de mogelijkheid open houden om makkelijk (naar het buitenland) te kunnen verhuizen, dus koop is geen optie. Blijft over huren in de vrije sector.
Een leuk appartementje in de binnenstad kost al gauw €1500 per maand. De kans dat ik een huisgenoot (m/v) kan vinden voor zo’n dure woning is nihil (de meeste van mijn vrienden zijn student, net afgestudeerd, wonen inmiddels samen of wonen ook liever scheef), dus ik zal het zelf moeten opbrengen.
Is het mij €1300 extra per maand waard om mijn steentje bij te dragen aan het oplossen van de woningnood? Nee, ik kan wel betere dingen verzinnen. 3000 gevallen van malaria per jaar voorkomen bijvoorbeeld, of ruim een dag per week minder werken en in plaats daarvan vrijwilligerswerk doen.
Maar om de vergelijking eerlijk te houden: als ik samen met andere toekomstig welgestelde mensen een stichting opricht en daar het verschil in huur in stop, kan ik heel wat meer dan 1 gezin van goedkoop onderdak voorzien.
En daar komt de vergelijking met de hummer om de hoek kijken en komt de aap uit de mouw: een passendere woning is vrijwel altijd groter, luxer en minder druk bewoond. Met andere woorden, net als een hummer, een erg inefficiënte besteding.
Dus, scheefwoners met schuldgevoelens opgelet: als je de woningnood in Nederland daadwerkelijk belangrijk genoeg vindt om vele honderden euro’s per maand meer te betalen, steek dat geld dan liever direct in een woningcorporatie.
Maar nog beter is om je geld, tijd en expertise te investeren in de echt belangrijke problemen van deze wereld.

7 comments

  1. Hebben Mitros en Portaal (etc) dan alleen maar sociale huurwoningen? Ik dacht dat je daar ook met een hoger inkomen kan huren.
    Mijn voornaamste reden om niet meer scheef te willen wonen (als dat ooit gaat gebeuren, lalala geef inkomen) zou de staat van de woningen zijn. Naar mijn idee worden sociale huurwoningen toch iets meer afgeleefd en minder goed onderhouden. Voor 400 euro per maand ga ik niet heel hard zeiken dat ons trappenhuis geverfd moet worden en betere schoonmaakbeurten kan gebruiken, voor 1000 euro moeten ze wel op gaan passen 🙂

    1. Ik zou best bereid zijn om meer te betalen voor een betere woning (en daar dus voor te verhuizen), maar dat is dan geheel uit eigen belang en niet uit (misplaatst) plichtsbesef.
      Momenteel zit ik hier echter prima en een woning van net iets meer kwaliteit is waarschijnlijk véél duurder, vereist veel meer wachttijd of ligt in de middle of nowhere (zoals Bunnik 🙂 ).
      Ik snap overigens niet dat Mitros niet in staat is om 40 jaar oude, inmiddels afgeschreven(?), waarschijnlijk voor een habbekrats van de staat overgekochte woningen, die voor meer dan €400 per maand uitgemolken worden, niet fatsoenlijk kan onderhouden. Maar ik ken hun begroting niet.

  2. Het probleem met scheefwonen zit m er volgens mij meer in dat
    – jij met een hoog genoeg inkomen, hoog genoeg om andere woonruimte te kunnen bekostigen
    – woont in een goedkope woning
    – waar een tekort aan is voor mensen die alleen een goedkope woning kunnen bekostigen…
    het probleem is de schaarste…
    Jij hebt wel keuzemogelijkheden, en de mensen met een laag salaris niet.
    Nou vind ik dat aangezien er ook een schaarste is aan starterswoningen het niet iets is om moeilijk over te doen, maargoed.

    1. Dat is inderdaad het probleem. Maar schaarste is op te lossen door bij te bouwen. En ik zou met het geld dat ik bespaar bouwprojecten kunnen financieren. Als ik vervolgens het geld alleen beschikbaar stel voor goedkope woningen, worden die vanzelf ook meer gebouwd.
      Een slimme investering zou misschien containerwoningen* zijn. Niet iedereen wil erin wonen, maar als het prijsverschil maar groot genoeg is en ze dichtbij het centrum van de stad staan, komen ze wel vol.
      Als je er volgens zoveel** neerzet dat er een groot woning overschot ontstaat, kan je misschien zelfs veilig de sociale huurmarkt opengooien, zonder dat de prijzen omhoog gaan. Zodra dat gebeurt, corrigeren de private huurprijzen zich ook en met een beetje geluk de koopprijzen.
      Uiteraard zit stiekem niemand te wachten op zo’n daling van huur en koopprijzen, want dan gaan er een hoop mensen failliet.
      * = made in China uiteraard, dus iets van €10.000 per stuk? Nu besteld, over zes maanden bezorgd. Lekker ruim opgezette dubbele containers, met airco, snel internet en voor paar honderd euro extra gemeubileerd naar smaak (online). Nu ik er over nadenk, is hier misschien wel een leuk bedrijf omheen te bouwen.
      ** = dat zijn er waarschijnlijk echt heel veel (50.000+ ?), want in eerste instantie willen natuurlijk al die studenten uit hun stinkende 16-kamer krotten. Misschien zijn woningen ook wel net als snelwegen: hoe meer je er bouwt, hoe voller ze worden.

  3. Mijn moeder is al 25 jaar scheefhuurder: and proud of it!
    Ondanks dat haar salaris te hoog is heeft zij het volste recht op die woning omdat, zo betoogt zij, ze al bijna 40 jaar een onderbetaalde hondenbaan bij de overheid heeft, waarbij ze andermans kroost opvoedt en zo die kinderen meer toekomstperpectief biedt. En hiermee mogelijke problemen in de toekomst en daarmee overheidsgeld bespaard. Oftewel: ze is onderwijzeres op een basisschool in een achterstandswijk in Rotterdam-Zuid.

  4. Dat het woord ‘scheefwonen’ überhaupt bestaat vind ik van de zotte. Na mijn WO studie werktuigbouw en een aanbod op een mooie baan, wil ik nu geld gaan sparen om een prototype machine te kunnen bouwen voor mijn eigen bedrijf. (ieder zo zijn eigen hobby zeg ik maar). Je mag toch zelf wel beslissen waar je je geld aan uit geeft? Of moet iedereen zich in de schulden steken voor een woning waardoor we geen gekke dingen meer kunnen doen. Geen hobby’s kunnen hebben. Als scheefwoner breng je een groot deel van je inkomsten naar de overheid. Als koopwoningbezitter breng je een groot deel van je inkomsten naar de bank. Ik weet niet waar het geld beter besteed wordt, maar de overheid zou in ieder geval blij moeten zijn met al deze scheefwoners. Als ik hier een denkfout maak hoor ik daar graag een reactie op.

Leave a Reply to Ann Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *